ORA E MURIT

Tregim

nga: Sami MILLOSHI

gazetar & shkrimtar

Boston, MA, SHBA

Kur Mark Gurra mbërriti ne Mide, një qytet i vogël në mes të fushave të paanë të Nebraskës, ishte mesi i dimrit. Shtepia e Jeff dhe Jean Miller që do të bëhej streha e tij ishte pak mënjanë, ngjitur me një hangar të madh drithi, nga ata që zenë edhe pamjen e diellit për nga madhësia.

Për Markun kjo ishte më shumë një pamje fshati se sa qyteti. Traktori në garazh, ishte një shenjë. Por nuk ishte vetëm traktori... Gjithë sa bisedonin të zotët e shtëpisë lidhej me fshatin. Kur i shtroheshin ata bisedës për fushat me misër që mbillnin dhe korrnin, kur ankoheshin për verën e thatë dhe pa shi, kur fluturonin nga gëzimi që qeveria në Washington ua kishte ulur taksat e blerjes së farërave të reja, e të tjera si keto, Mark Gurrës i bëhej se kishte lënë një qytet të madh në Shqipëri që po ia merrte frymën betoni dhe kishte ardhur në një fshat të vogël në Midwest, në mes të Amerikës.

Por, gjithsesi, Marku e kishte një ngushëllim, kur futej brenda në shtëpi mahnitej me mënyrën se si komunikonin Jeff dhe Jean si burrë dhe grua. Duheshin aq shumë sa, Mark Gurrës i dukej se dashuria e tyre ishte edhe më e madhe se sa fushat e paanë të Midwestit. Jeff i drejtohej Jean me fjalë të ëmbla që në mëngjes: " Si fjete mbrëmë sweety?" dhe e puthte në buzë. Po edhe Jean ia kthente me po të njëjtën monedhë. Edhe ajo e përqafonte gjithë afsh, a thua se nuk ishin të thinjur dhe gjyshër, por sapo po shijonin muajin e mjaltit. Atë muaj, që në sytë e Mark Gurrës, dukej se në atë shtëpi nuk kishte të sosur...

Gjithë çfar po shihte me sytë e tij, i krijuan ditë pas dite Markut atë ndjesinë e vërtetë për çka ishte shtëpia në Mide, dhe ia fashiti nga mendja iluzionin se ishte fshat. Jo, dhe jo! Mark Gurra u bind se aty në atë shtëpi ai kishte hasur qytetërimin me të ndritshëm, madje edhe me të ndritshëm se qytetërimet e lashta te persëve,te grekëve, të kinezëve apo edhe të romakëve. Por, Marku e kuptonte ndryshimin. Për qytetërimet e lashta kishte biblioteka me libra anë e mbanë Botës, ndërsa për këtë qytetërimin e fshatit Mide, do t'i duhej të dëshmonte vetë... Ashtu, siç e kishte pas thënë një burrë i mençur nga vendlindja e tij RRNO PER ME TREGUE...

Kështu i kaloi dy dimra në Mide Mark Gurra. Paradite punonte në një fabrikë të prodhimit të qumështit të sojës, ndërsa mbasditeve shkonte në një kolegj të mësonte për inxhinier kompjuterash. Ishte kaq i zënë, sa nuk kishte kohë të merrte frymë. Edhe me Jeff dhe Jean po shihej rrallë. Rrallë e për mall, siç thonë shqiptarët, u kishte shpjeguar proverbin mikpritësve amerikanë Marku.

Një nga këto mëngjeset e rralla, Jean i kishte dhënë Markut lajmin e kobshëm. Që Jeff kishte pesuar atak në zemër ndërsa pushonte në shtëpinë verore që kishin në Colorado. Marku qe zverdhur i tëri nga ky lajm i beftë dhe i qenë mbushur sytë me lot njësoj sikur Jeff të kishte qenë babai i tij. Dhe ashtu me sy të mjegulluar prej lotëve, ia kishte hedhur vështrimin orës së murit që, kushedi se pse kishte një javë që kishte heshtur...

Orën e murit Mark Gurra e kishte blerë për Jeff dhe Jean me rastin e dyzetvjetorit të martesës së tyre. 
- Sa keq më vjen Jean - i kishte thënë Marku zonjës Jean.

- Të paktën ta kisha ndrequr orën e murit, siç i pata premtuar Jeffit .
- Do ta ndreq unë - i qe përgjigjur Jean. Jeff gjithnjë thoshte se kjo orë muri na ka sjellë fat në këtë shtepi. Dhe, ti e di, veten e quante akrepi i vogël i orës, ai që mat orët, kurse mua më quante akrepin e madh që mat minutat. Më kishte quajtur kështu ngaqë nxitoj kur eci...
- Mua më kishte vënë nofkën ZILJA e Orës - kishte shtuar Marku në ngashërim e sipër.

Dy javë më vonë pasi qe zhvilluar ceremonia mortore e Jeffit, Jean kishte filluar ndërtimin e varrit. Një pllakë mermeri gri me shkëlqim të jashtëzakonshëm, sidomos kur e puthnin rrezet diellore të mëngjesit. Mbi pllakë qe shkruar REST IN PEACE JEFF. WE LOVE YOU. Pastaj qenë rradhitur emrat e Jean dhe të tre femijëve të tyre: Dennis, Alicia dhe Richard.
Mbishkrimi dhe emrat ishin diçka e zakonshme sepse po ashtu kishin bërë edhe të tjerë në varret e të afërmve të tyre. Ajo çka ishte krejt e veçantë, ishte se Jean mbi mbishkrimet kishte stampuar një portret dysh në porcelan të Jeff dhe te Jean. Kjo ishte diçka krejt e panjohur në Mide, askush nuk kishte stampuar në pllaka varri të vdekur dhe të gjallë bashkë.
- E ka dashur shumë Jeffin - kishte thënë një grua plakë një ditë në hyrje të varrezave.-"Prandaj e ka vënë atë foto dyshe."

Midasit pothuaj të gjithë kishin rënë dakord me çfar kishte thënë gruaja plakë në hyrje të varrezave. Madje dikush kishte shtuar se Mida tashmë ka Romeon dhe Zhuljeten e vet dhe se askush tjetër nuk duhej ta përseriste gjestin që kishte bërë Jean...

Kështu kaluan edhe dy javë të tjera nga funerali i Jeffit. Si u mbush muaji Jean e ftoi Markun ta hiqte orën nga muri dhe të shkonin në Omaha tek orëndreqësi për ta ndrequr. Marku qe shend e verë që Jean u kujtua ta ngjallte dhuratën e tij, orën e murit që kushedi pse kishte ndalur një javë para se Jeffit t'i pushonte zemra.

Kur vajtën te orëndreqësi, japonezi Yoshi, aq i njohur për duart e tij të arta, Jean ia sqaroi Yoshit se si kishte pushuar ora një javë para se Jeffi të kishte pësuar atakun në zemër. Joshi e kishte falenderuar zonjën Jean, sepse sipas tij, kjo ishte një rrethanë që do ta ndihmonte në ndreqjen e orës. Ai dha afat një javë për ndreqjen e orës.

Pas një jave Jean dergoi Mark Gurrën të shkonte te orendreqësi të merrte orën, me shpresë të ndrequr. Kur vajti tek dyqani, orëndreqësi Yoshi me një pezm që rrallëherë i shfaqej poshtë syzave, në sytë e tij të vegjël sa nje kokërr gruri, tha:
-Orën nuk e kam ndrequr. Dhe, të betohem, për zotin e madh, as nuk jam i zoti ta ndreq. Kurrë nuk më ka ndodhur kështu ndonjëherë më parë.
Mark Gurra pastaj ndoshta për ta ndihmuar i tregoi historinë se si e quante
Jeff veten akrepi i madh dhe se si ai i thoshte te shoqes Jean " se ti je akrepi i minutave"....
- Mua më quante " Zilja e orës”- tha Mark.
- Nuk dij çfar të të them - i qe përgjigjur orëndreqësi Yoshi Markut.
- Por, kam një ndjesi se nuk ma keni treguar plotësisht historinë e kësaj ore....
- Ta kemi thënë, Yoshi - tha Mark Gurra. Aq shumë e ka dashur Jean Jeffin sa ata të dy në fshatin tonë i quan i madh e i vogël Romeo dhe Zhuljete. Madje, që ta dish, se ndoshta nuk e di, në Mide, askush deri më sot nuk ka vënë një foto dyshe te një të vdekuri dhe një të gjalli mbi një pllakë varri. Jean është e para dhe e fundit. Askush tjetër nuk do ta bëjë këtë gjest në të ardhmen. Kjo është e sigurtë si drita e Diellit."

- E po prandaj une nuk jam i zoti ta ndreq këtë orë. Se akrepi i orës nuk mund të funksionojë po nuk funksionoi edhe akrepi i minutave. Dhe anasjelltas, as akrepi i minutave nuk punon, po heshti akrepi që tregon orén. Ju nuk ma thatë këtë kur sollët orën. Merre orën dhe çoja zonjes Jean – tha orëndreqësi Yoshi.

- E çfar i duhet asaj ora e pandrequr? - pyeti gati i dërrmuar në zemër Mark Gurra.
- Kjo orë meriton të pushojë pranë Romeos dhe Zhuljetes në Mide.... - tha orëndreqësi Yoshi.

Piktura nga S. Milloshi