(KUJTIME ME RASTIN E 90 VJETORIT)
nga Ing. Nihat DRAGOTI
Përgjegjës i Sektorit Zonave
të Mbrojtura në MMPAU
 |
| Nihat DRAGOTI |
Me këto kujtime u shprehim mirënjohjen
dhe më duhet të kem mirëkuptimin e të
gjithë pylltarëve e të personave të
tjerë për ndonjë mangësi të fakteve, të ngjarjeve, të datave apo të mos
citimit të disa fakteve të tjera të rëndësishme dhe të emrave të
pjesëmarrësve. Por, jam mundur te kujtoj ato çaste që kam përjetuar dhe
që kanë të bëjnë me praninë time, prej mbi 35 vjet pune në
shërbimit pyjor, nga të cilat rreth 27 vjet në Ministrinë e Bujqësisë,
Drejtorinë e Përgjithshme të Shërbimit Pyjor dhe së fundi në Ministrinë e
Mjedisit, Pyjeve dhe Administrimit të Ujërave. Këto kujtime do t’i përqen droj vetëm në çastet e caktimit dhe të kremtimit për herë të parë të
Ditës së Shërbimit Pyjor të Shqipërisë.
Qysh me fillimin e vitit 1993 më ka
nxitur ideja për të patur dhe hartuar një histori sa më të plotë të
shërbimit pyjor shqiptar, për ditën e themelimit, të veprimtarive të
kryer në vite, të punonjësve e drejtuesve të tij pse jo dhe për logon e Shërbimit Pyjor të Shqipërisë. Duhet të pranojmë se shumë pak janë
bërë ose nuk i jemi kushtuar tërësisht kësaj teme. Në mënyrë sporadike ose në shkrime të ndryshme
e të shkëputura janë shkruar momente të zhvillimit të sektorit të pyjeve dhe kullotave, duke
përmendur ndonjë rast edhe disa nga datat historike më kryesore, por jo për ditën e themelimit. Shumë pak ishte bërë për të gjetur e
grumbulluar fakte të reja, krahas atyre pak fakteve e materiale të disponueshme, si dhe duke gjurmuar
shkrimet e ndryshme dhe në thëniet a tregimet e shumë pylltarëve të vjetër, të cilët i kanë jetuar dhe
dëgjuar ato, për të pasqyruar sado pak këtë eveniment të historisë së pylltarisë. Po kështu duhej të
synojmë, të shkruajmë e citojmë edhe disa fakte në lidhje me ecurinë
e zhvillimit të sektorit të pyjeve dhe të historisë së
pylltarisë shqiptare, mbi punën e kryer për administrimin, ruajtjen dhe
mbarështimin e kësaj pasurie kombëtare me vlerë
rajonale dhe ndërkombëtare, cila duke patur bindjen më të plotë,
mendojmë se në të ardhmen brezat e pylltarëve do ta
plotësojnë më së miri, për të realizuar e pasqyruar historinë e pylltarisë
shqiptare.
Tashmë Shërbimi Pyjor i Shqipërisë ka
ditën e festimit të tij. U deshën mjaft vite dhe njerëz të
rinj të për menduar e vepruar edhe për këtë dite. Siç citova këtë
ide, më 1993 ia parashtrova z. Thimaq Lako (ish Drejtor i
Përgjithshëm) i cili, si gjithmonë për kësi ngjarjesh, është tepër
i ndjeshëm dhe më mbështeti plotësisht, për caktimin e
Ditës së Shërbimit Pyjor dhe më pas të hartojmë historinë e tij.
Deri në fund të vitit 1995, disa nga
specialistët pyjesh, unë dhe Thimaqi shfletuan arshivat e DPPK, të
Institutit të Pyjeve dhe Kullotave si dhe disa dokumente të
tjera që dispononim, për të caktuar fillimisht ditën e themelimit
të shërbimit pyjor të Shqipërisë. Por puna u la në mes për
shkak të largimit të Z. Thimaq Lako, të zhvillimeve të reja
që mori sektori i pyjeve me organizimin e ri për administrimin dhe qeverisjen e fondit pyjor të vendit.
Mesa kujtoj, në dokumentet e
shfletuara, caktimi i ditës së themelimit të shërbimit pyjor ka qenë në vëmendje edhe të Z. Spiro Karadumi,
ish Drejtor i Institutit të Pyjeve dhe Kullotave, i cili, gjatë vitit1997, përgatiti një projekt-ide për
monografinë e shërbimit pyjor, duke ua paraqitur për komente disa kolegëve dhe personaliteteve pyjore.
Ideja e tij bazohej, duke iu referuar kushtetutës së monarkisë të vitit 1928, dhe mendonte që, gjatë
vitit 1998, të festohej 70 vjetori i shërbimit
pyjor. Por kjo përpjekje nuk u mbështet.
Viti 1997 do të mbahet e do të mbetet
mirë në mendjen e mbarë pylltarëve të
Shqipërisë edhe për pasojat që rrodhën prej tij.
Megjithëkëtë ideja e ditës së pylltarëve nuk më ishte larguar
dhe mu rindez, duke shfrytëzuar gjithë pasivitetin e
institucioneve për punë u mora me grumbullimin
dhe sistemimin e disa materialeve të vjetra, deri në
muajin nëntor 1997, që bëni fjalë për historinë e
shërbimit pyjor.
Këtë dëshirë, për të përcaktuar ditën
e shërbimit pyjor shqiptar, ia ritheksova
z. Kolë Malaj, me ardhjen si Drejtor i Përgjithshëm, i
cili për karakterin e tij shumë ekspresive e
për të kremtuar ngjarje të tilla që do të tërhiqnin vëmendjen e opinionit publik, pse jo dhe të
politikës u shpreh mjaft i gatshëm dhe më porositi që të përgatitja një draft të shkurtër me idetë kryesore.
Idetë ia paraqiti dhe ministrit të Bujqësisë dhe Ushqimit, Prof. Lufter Xhuveli, duke marrë miratimin e plotë
dhe kërkoj të shpejtohen puna për përgatitjen dhe shpalljen e Ditës së Themelimit të Shërbimit
Pyjor.
Për kohën që u kërkuar të realizohej
kjo ide dispononim shumë pak materiale, e kishim të vështirë për të studiuar arshivat e shtetit apo të
Ministrisë së Bujqësisë, por për këtë u pyetën shumë pylltar të vjetër. Me materialet që dispononte DPPK nuk ishim të sigurt për veprimtarin e
qeverive dhe të institucioneve të
tjera, në lidhje edhe me pyjet, për veprimtaritë e kryera para dhe gjatë sundimit
otoman apo dhe të qeverisë së përkohshme të Ismail Qemalit. Në muajin dhjetor 1997, me iniciativë të Z. Kolë Malaj, u
krijua një grup pune kryesor me specialistë
e veteran të sektorit të pyjeve, i
kryesuar prej tij si dhe disa nëngrupe
për organizimin e ceremonisë. Në grupin kryesor u përfshinë zotërinjtë: Irfan Çela, Miço Kallamata, Thoma Dine, Vezir Muharremaj, Pirro Xhumetiku,
Vehbi Dermani, Nasuf Dizdari, Bujar Bedalli, Irfan Meko, unë dhe disa te rinj, të cilët punonin
aktualisht në DPPK, për të përgatitur materialin e themelimit të “Ditës së themelimit të Shë rbimit Pyjor Shqiptar”.
Z. Nasuf Dizdari trashëgonte e
dispononte disa dokumente të hershme, në të cilët flitej edhe për organizimin e sektorit të pyjeve, por
diskutimet ishin të ndryshme dhe jo shumë efikase. Ishte tepër e vështirë të arrihej në një konkluzion
të përbashkët nga grupi i punës, duke gjykuar mbi ato dokumente që disponoheshin, por edhe koha ishte
mjaft e shkurtër dhe vendimi nga ministri ishte marrë.
Mbi bazën e dokumenteve të shqyrtuara
u mendua që përfundimisht duhet t’i referoheshim ligjit për pyjet e kullotat. Siç dihet më 27 Janar 1923, u dekretua Ligja “E
Pyjeve dhe e Kullosave”, i cili njihet si ligji i parë shqiptar i pyjeve, por
edhe në fushën e bujqësisë dhe kjo date të shpallej “Dita e Krijimit të Shërbimit Pyjor Shqiptar”, me vendim të Qeverisë. Këto ide ia
parashtruam Drejtorit të Përgjithshëm i cili, pas miratimit të ministrit, më dha porosi
që bashkë me znj. Lida Stamo, juriste e Ministrisë së Bujqësisë dhe Ushqimit, të përgatitej
projektvendimi për Këshillin e Ministrave.
Së bashku me juristë, pasi shfletuan
dispozitat ligjore në fuqi për të drejtën e miratimit të ditëve të themelimit
të institucioneve konkluduam që « Dita e Themelimit të Shërbimit Pyjor të
Shqipërisë mund të arrihej dhe me një urdhër të
ministrit të Bujqësisë dhe Ushqimit.
Më datën 14.01.1998, me urdhrin Nr. 12, të Prof. Dr. Lufter
Xhuveli, data 27 Janar 1993 u shpall zyrtarisht “Dita e Krijimit të Shërbimit Pyjor të Shqipërisë" dhe u vendos që më 27 Janar
1998 të festohej 75 vjetori i Shërbimit Pyjor të Shqipërisë.
Me njëherë u krijuan disa grupe pune
për përgatitjen madhështore të ceremonisë së kremtimit. Grupet e punës, me përgjegjësinë
institucionale, por dhe morale, punuan me devotshmëri. U përgatiten programet financiare, lista e të ftuarve, e
veteranëve, të pylltarëve që nuk jetonin, ata që kanë dhënë kontributin më të madh, për dekorimet, për postera,
adezivët, ftesat dhe dekorin e sallës së ceremonisë, për pemën pyjor që do të mbillej në Kopshtin Botanik,
e cila do të kujtonte 75 vjetorin e shërbimit pyjor, të përgatitjes së fjalës të ministrit dhe atë të
Drejtoritë të Përgjithshëm, etj.
Gjithashtu, sipas programit u
parashikua që nga Presidenti i Republikës, Z. Rexhep Mejdani, të mbillej një pemë në përkujtim të kësaj dite.
Grupi i punës, i kryesuar nga Z. Mehmet Meta, morën në Lezhe një pishë të butë, e cila u mboll
në kopshtin botanik. Me përkushtimin e njeriut më të dashur dhe të paharruar, i cili i donte me
gjithë shpirt pyjet dhe natyrën, profesori i nderuar Lekë Gjiknuri, u realizua, që pema të mbillej një orë para ceremonisë, dhe u quajt pema e 75 Vjetorit të Shërbimit Pyjor.
Ceremonia jubilare u zhvilluar në
Hotel Internacional Tirana, me orën 10, të datës 27 Janar 1998, ku morën pjesë mbi 300 pylltarë e të
ftuar. Fjalën e hapjes e mbajti Z. Lufter Xhuveli, ministër i Bujqësisë dhe Ushqimit. Fjala e rastit, për
historikun e shërbimit pyjor shqiptar dhe ecurinë e tij në vite, u mbajt nga Z. Kolë Malaj, Drejtor i
Përgjithshëm. Ceremoninë e festës e përshëndetën, në emër të Kryeministrit, Z. Bashkim Fino,
Zv/Kryeministër; deputeti Lekë Gjiknuri; veterani z. Irfan Çela, dekani i Fakultetit të Shkencave Pyjore, z.
Anesti Postoli.
Për t’u theksuar ishte momenti i ideimit të
logos së shërbimit pyjor, me rastin e 75 vjetorit, e cila do të pasqyrohej dhe në adezivin
përkatës. Për realizimin e logos punova sëbashku me Adi Pinon, por me mjetet që dispononim, nuk mundëm ta
realizonim vetë, dhe u kërkua që të realizohej nga një subjekt privat që mori përsipër dhe
realizimin e adezive, por fatkeqësisht nuk u arrit plotësimi i qëllimit
dhe i idesë së parashtruar.
Pavarësisht nga kjo, deri në ditë e
ceremonisë, këtë ide e diskutuam edhe me Z. Klodian
Deliallisi, specialist i talentuar në përdorimin
e kompjuterit, i cili punonte në “Projektin e Zhvillimit të Pylltarisë Private”, për të realizuar këtë logo. Logo ishte
ideuar që të ishte përfaqësuese e Shërbimit
Pyjor të Shqipërisë. Në këtë drejtim, dhanë
ndihmesën e tyre dhe Z. Thimaq Lako dhe Z. Vezir
Muharremaj.
Kemi punuar gjatë atë ditë të 25
Janarit 1998. Nga diskutimet u arrit që ideja e logos
së Shërbimit Pyjor të Shqipërisë të konsistonte në
dhënien e një imazhi të shërbimit pyjor shqiptar, duke
patur në qendër pyjet dhe kullotat, dy shtyllat kryesore të këtij shërbimi; një rreth të madh, me
ngjyrë të blertë, në të cilin të do shkruhej “Shërbimi Pyjor i Shqipërisë”; dhe pas tij të vendoseshin dy rrathë,
kuq e zi, të cilët do të simbolizonin flamurin kombëtar; në
qendër duhej të vendosej një pemë pyjore, e llojit
fletor, e cila përfaqësonte pjesën më e madhe
të fondit pyjor të Shqipërisë; dhe në krah të majtë të
vendosej një masiv pyjor i ri, i cili do
pasqyronte të ardhmen e këtij vendi; në sfond të pemës do të vendosej
imazhi i një masivi malor, duke simbolizuar se 70% e
vendit është malor; në horizont do të dukej një shqiponjë,
e cila përfaqësonte vendin e shqipeve
(Shqipërinë), por edhe faunën e vendit tonë; dhe poshtë
pemës kryesore një kaproll, me kuptimin e dyfishtë: atë
të personifikimit të kafshëve dhe shpendëve të egra, por
edhe të blegtorisë në kullota, si një degë bazë e
ekonomisë së vendit. Logo origjinale u realizua siç jepet edhe në këtë botim.
Festimi i kësaj ditë ngjalli një
krenari të ligjshme për të gjithë punonjësit e specialistët e sektorit të pyjeve dhe të dashamirësve të
tyre. Historia e Shërbimit Pyjor të Shqipërisë shpaloset në etapa tepër të veçanta dhe secila me një histori
kuptimplote. Mendimi i përgjithshëm, në atë kremtim, ishte se kjo u arrit më së miri. Kësisoj e nisi
rrugën dhe kjo ditë. Festimi i kësaj dite të shënuar tani kremtohet çdo vit.
Pyjet, kullotat dhe resurset e tyre
bashkëshoqëruese gjatë gjithë kohërave mbeten dhe janë bazë kryesore për ekonominë dhe plotësimin e
nevojave të popullatës me material drusor, lëndë ndërtimi e dru zjarri, prodhime pyjore e jo pyjore; të
ruajtjes së natyrës, tokës, ujarëve, ajrit, të përmirësimit të klimës, të ruajtjes së mjedisit në tërësi; si
dhe krijimin e kushteve për çlodhje, argëtim, kalitje, sport dhe ekoturizëm etj, prandaj ne dhe
gjithsecili duhet të mendojmë e veprojmë në të mirë të tyre, pasi në këtë mënyrë kemi shtuar begatinë për vete,
kombin e gjithësinë. Njëherazi në asnjë çast të mos rreshtim për të shkruar historinë tonë të
pylltarisë.
********************
Nihat Dragoti
Ka lindur ne Berat, me
27. 07. 1949
1967-1972, student ne Fakultetin e Pyjeve
2006, vazhdim Pergjegjes i Sektorit te Zonave te
Mbrojtura dhe Parqet
Kombetare MMPAU
2001 - 2005, Inspektor ne Drejtorine e Menaxhimit te
Zonave te Mbrojtura,
DPPK.
1995 - 2001, Pergjegjes i Seksionit
te Ruajtjes se Mjedisit, DPPK
1991 - 1994, Pergjegjes i Sektorit te
Faunes, ne Drejtorine e Pyjeve dhe te Kullotave.
1989 - 1990, specialist ne Drejtorine e Eknomise Pyjore dhe
Kullotave,
1981 - 1988, specialist ne Drejtorine e Pyjeve, prane Ministrise se Bujqesise.
1975 - 1988, Kryeinxhinier i
Ndermarrjes Pyjore, Lushnje.
1972 - 1974, Specialist ne Seksionin e Bujqesise
Lushnje, ne grupin e frutikultures.
Shenim: Ing. Nihat Dragoti ka dale ne
pension qe ne vitin 2015. Ai eshte perseri aktiv, sot drejton nje nder
organizatat me aktive ne sektorin e mbrojtjes mjedisit. Institutin e Mbrojtjes Natyres ne
Shqiperi- INCA
Pergatiti per botim: Gj. Fierza,
Janar 2018
No comments:
Post a Comment