Thursday 18 January 2024

HISTORIA E SHKOLLËS SHQIPTARE TË KORÇËS


 Konica për Rilindasit Martirë Pandeli &  Koço Sotiri

 

( Botohet  me shkurtime. Shkruar në vitin 1897 në revistën "Albania",, numurin 8, suplimenti në gjuhën frëgjisht,  që botohej nga Konica në Bruksel . Kjo revistë dilte në gjuhët: Shqip, Fërgjisht dhe Turqisht) 

 



nga: Faik KONICA

        Qyteti më fanatik i Shqipërisë së Jugut, Korça, Meka e sotme dhe Roma e Mesjetës, të ndërtuara përballë njëra-tjetrës. Në këtë qytet, një lumë ndan lagjen muhamedane nga lagjja e krishterë, dhe kur një i krishterë i jep me qira shtëpinë e tij një muhamedani, ose anasjelltas, ai konsiderohet renegat. Bashkëfetarët e tij nuk i flasin më, ai përbuzet dhe izolohet si Le – tek heronjtë e qytetit të Aostës.
 

        Aty ka kafene të destinuara vetëm për të krishterët, dhe ka kafene ku mund të shkojnë vetëm muhamedanët. Një urrejtje shtazarake dhe mashtruese ngjall dhe ushqen kundër njëri-tjetrit këta fëmijë të rritur që flasin të njëjtën gjuhë, që ndjekin të njëjtat zakone, që kanë të njëjtin gjak në damarë. Janë urrejtje të ndezura nga priftërinjtë, injoranca e të cilëve është e barabartë me tradhtinë. 

 

        Pasi tregova të gjitha këto, besoj se tani e keni një ide të Korçës, një qytet shqiptar me 20,000 shpirtra, i vendosur në vilajetin e Manastirit, në jug të liqenit të Ohrit. Krijimi i një shkolle shqipe në këtë zjarrmi pasionesh fetare do të thoshte të ktheje mendjet drejt preokupimeve të një natyre tjetër, t'u hapte atyre horizonte më pak të ngushta; ishte për t'u dhënë këtyre burrave të egër vetëdijen e kombësisë së tyre, për rrjedhojë për t'i afruar ata dhe për t'u dhënë fund mosmarrëveshjeve të tyre të pahijshme për përfitimin më të madh të qeverisë së Madhërisë së Tij Sulltanit. Por përpjekja për të krijuar një shkollë të tillë shqipe në një mjedis të tillë, dukej e kotë dhe marrëzi e madhe.

 

        Megjithatë, dy burra guximtarë e të devotshëm, dy shqiptarë të vërtetë, atdhetarë zemërzjarr, dymbëdhjetë vjet më parë, tentuan të çajnë këtë acar e akull dhe ia dolën deri në një farë pike. 

 

        Kur dy vëllezër, Pandeli dhe Koço Sotiri, vendas nga Gjinokastra, hapën shkollën e parë shqipe në Korçë, midis paraardhësve ortodoksë u bë një shtangim i indinjuar: Shqipja, ajo gjuhë e ulët dhe sakrilegjike, guxoi të mësohej! Dhe menjëherë filluan intrigat. Patriarkana lëvizi me shpejtësi, bëri hapa urgjent që të urdhërohej mbyllja e shkollës shqipe menjëherë; por Madhëria e Tij Sulltani, u përgjigj se kleri grek nuk kishte punë të ndërhynte në një çështje që nuk ishte as fetare e as antifetare dhe që kishte të bënte vetëm me Ministrinë dhe Udhëzimet Publike.

 

        Vendosmëria e kësaj përgjigje perandorake, i habiti armiqtë tanë: ata duhej të kërkonin të tjera rrugë dhe mjete të reja persekutimi.

 

        Një ditë, ndërsa besimtarët ortodoksë po luteshin, ipeshkvi hyri befas në kishë me një mënyrë sjelljeje aktoriale, i tërbuar, si fanatik i betuar që ishte.  Nisi shkishërimin kundër të gjithë atyre që dërgonin fëmijët e tyre në shkollën kombëtare shqipe; dhe gratë e tmerruara qanin nga dëshpërimi...

Peshkopi u ndihmua në funksionet e tij dramatike nga një ekzark “i talentuar”.

 

        Që kur ka ekzistuar krishterimi në Shqipëri, ka qenë gjithmonë zakon që në shërbesa të përkthenin ungjijtë në shqip për ata që nuk njihnin gjuhë tjetër.

1. Tek ortodoksët, ekzarku ka pothuajse të njëjtat atribute si famullitari i përgjithshëm ndër katolikët.  

2. Peshkopi deklaroi se tani e tutje Ungjijtë do të lexohen vetëm në greqisht. 

 

        Zhurmë e zallahi, protestat e besimtarëve, zemërimi i peshkopit; telashe, grindje. Një epope e tërë tragjikomike që korçarët e kujtojnë fijë e për pe dhe që do të ishte e kotë të rrëfehej këtu.  

        Por ne lodhemi nga gjithçka në planin afatgjatë dhe priftërinjtë tanë të mirë u lodhën duke luftuar pa nisur ende lufta. Ata përfunduan duke u kënaqur me disa intriga të vogla, duke shfryrë shpifje dhe duke nxitur thashetheme për të diskredituar shkollën kombëtare shqipe. Aq më keq për ta, populli patriot nuk ua vuri veshin. 

 

        Numri i nxënësve në shkollën shqipe erdhi gjithnjë duke u rritur. Në një kohë fare të shkurtër, numuri i nxënësve që mësonin shqip, shkoi gati në dyqind. 

 

        Fatkeqësisht, as fanatizmi i muhamedanëve shqiptarë nuk mbeti pasiv, disa zyrtarë të vegjël filluan të intrigojnë, duke lënë të kuptohet se ishte në kundërshtim me porositë e Kuranit për të dërguar fëmijët në një shkollë shqipe. Ata njerëz fatkeqë, duke predikuar kështu, besonin se se do të fitonin simpatinë e Sulltanit. 

 

        Shumë shqiptarë e kuptojnë gjuhën frënge kur e lexojnë dhe nëse ndonjë nga këta zyrtarë të vegjël në fjalë e lexon rastësisht këtë njoftim, le të mësojë se Sulltani kërkon vetëm një gjë prej tyre, të bëjnë detyrën e tyre, të përmbahen nga vjedhjet dhe të mos përzihen në kryerjen e teologjisë dhe kasnisit. Shkolla shqipe e Korçës ka një ekzistencë të ligjshme, të sanksionuar me miratimin e lartë të Madhërisë së Tij dhe kushdo ka të drejtë të dërgojë fëmijët e tij atje. 

 

        Po rezultati i këtyre intrigave ishte katastrofik për shkollën shqipe të Korçës; pas disa kohësh, ndodhi që kishin mbetur vetëm dhjetë nxënës. Por kjo rrudhje e dekadencë ishte, për fat të mirë, jetëshkurtër. 


        Sot nëntëdhjetë nxënës ndjekin mësimin rregullisht në shkollën shqip.  Peshkopi ortodoks u topit: marrja e Larisës nga turqit e zbriti nga e gjithë lartësia e ëndrrave të tij në realitetin banal, por të dobishëm për momentin. Ai, dora vetë, mori pjesë, (O çfarë mrekulli!) në shpërndarjen e fundit të çmimeve të shkollës shqipe. Bëhet fjalë për krijimin e kurseve të frëngjishtes dhe gjermanishtes për vitin e ardhshëm, për të përfunduar

mësimin e nxënësve që janë të destinuar për tregti. Me pak fjalë, sot shkolla shqip është në veprim e prosperitet të plotë.

 

Botohet për herë të  parë 

*Copyrighted by bota-bujqesore.blogspot.com

 

Wednesday 17 January 2024

"ÇMENDINA E ATHINËS” E THANAS MEDIT

-       Përsiatje për romanin më të ri të shkrimtarit të njohur me origjinë nga Dhoksati i Gjirokastrës – 


nga:  Avdulla KËNAÇI

Toronto. Kanada 

        



        

        Botimi i një vepre artistike është ngjarje e madhe letrare, jo vetëm për autorin, por për gjithë kombin, për të gjithë lexuesit dhe të apasionuarit pas artit të fjalës së shkruar. Shkrimtari Thanas Medi, brenda një periudhe të shkurtër, i ka ofruar lexuesit shqiptar dhe atij të huaj, pesë romane, njeri më i mirë se tjetri. Nuk ka shumë kohë që në vitrinat e librarive të Atdheut tonë të përbashkët dhe bibliotekave, ka hyrë një titull i ri romani, shumë impresionues dhe domethënës, “Çmendina e Athinës”. 

        Me kryeqytetin e Greqisë, në shekuj kemi pasur shumë hyrje e dalje, stina të arta miqësie, zënka, por edhe luftra për territore e pasuri të paluajshme. Me këtë kryeqytet na lidhin shumë histori të veçanta shpirtërore. Qyshse u hapën kufijtë e u liberalizuan vizat, nisi një epokë e re marrëdhëniesh fqinjësie. Midis dy vendeve tona pati rinjohje, rizgjim të lidhjeve shpirtërore, qarkullim njerëzish, idesh, fluks të jashtëzakonshëm hyrje-daljesh, më shumë se me çdo vend tjetër fqinj. Shqiptarët emigrantë, kryesisht të rrënuar nga fajdet, nga halli, në Greqi kapën punë të dorëve të dyta, ndërtim apo shërbime në shtëpitë e afendikojve grekër, por më shumë ata u përqendruan në punë bujqësie e blegtorie, duke i dhënë kështu një impuls të ri ekonomisë greke në rënie. Pikërisht kësaj periudhe i përket edhe trilli që përshkruan Thanas Medi në librin e tij goditës “Çmendina e Athinës”. Ja një pasazh domethënës: “Ku lind njeriu i shkretë e ku mbaron! Shkon diku në vend të huaj për të jetuar më mirë dhe vdes ende pa shijuar asgjë nga ç’ka pritur. Ikën nga një çmendinë dhe përfundon në një tjetër. Ndodhej në një mjedis, pavijon (heroi kryesor, Valentina) ku shërohej marrëzia dhe marrëzi më të madhe haste jashtë tij…”

        Jo më kot autori i ka vendosur ngjarjet në një institucion fare të pazakontë, spital psikiatrik, ku flitet hapur dhe kryqëzohen dashuri sentimentale, humanizëm, fate, mentalitete, krime, enigma, politikë, qëndrime burokratike, përbuzje, urrejtje, racizëm, etj. Përcaktimi në subjekt i këtij “stadiumi” të madh ku ndeshen mendje gjeniale dhe të çakorduara, është një gjetje shumë e zgjuar mbasi i jep krahë fanatzisë së autorit dhe ajo nuk njeh më kufij, çensurë dhe stepje para asgjëje. Ky mjedis i jep të drejtën Thanasit të lëvrojë subjektin e tij në një tokë djerrë, të fshehtë nga syri i zakonshëm i qytetarit. Ja një pëshkrim i rrallë i spitalit psikiatrik: “Dilnin e hynin nëpër dhoma, nga salla e televizorit, mensa e ngrënies, rrinin si hunj në këmbë, vështronin të përhumbur tej dritareve, ose lëviznin me hapa të ngathët. Sekush do të bënte diçka. Një qeshte pa shkak, një tjetër fliste me dikë që gjendej në trurin e tij të çakorduar, dikush ngacmonte kë të mundej, tjetri filozofonte me zë të lartë, shoku në krah porosiste me telefon kafe a diçka për të ngrënë tek një që quhej Zaharopulu. Veshur me ca tesha të zbërdhulta që u vareshin te supet e u rrinin në trup si thes. Te kujtonin të burgosurit. Syshuar nga ëndrrat, qënie të braktisura, të harruara në fatkeqësinë e tyre, me një dramë që veç ata e dinin si e përjetonin…”

 

        Përshkrimi që i ka bërë autori “Çmendinës” dhe personazheve që gëlojnë brenda këtij institucioni (spital), të bind se ai e njeh mirë skenën ku vendos të çpalosë lëndën e romanit, objektin dhe subjektin që kërkon të paraqitë përpara lexuesit. Ai e fillon me një pacient që ha me dhëmbë derën e infermierisë e pastaj me një tjetër që ka dashur të mbytë pastruesen, Valentinën. Me këtë hyrje ai e përgatit lexuesin për shtjellimin e ngjarjeve të pazakonta, dramatike dhe anormale. Nuk ke sesi të ndalësh lëçitjen, nuk ke sesi të mos kërkosh të dish si vazhdojnë ngjarjet. Pra, që në fillim vepra bëhet e dashur dhe interesante për çdo kategori lexuesi. Boshti i subjektit ndaj të cilit shtjellohen më tej skenat, janë historitë dhe bëmat e gjithë personazheve, të mpleksura e të ndërkallura midis personelit të spitalit psikiatrik dhe pacientëve të ndërkryer. Çmendina bëhet kështu një arenë e jashtëzakonshme përplasjesh dramatike, larg syrit të turmave njerëzore dhe jetës së zhurmshme të kryeqytetit grek, Athinës. 

 

        Heroina kryesore e romanit është një emigrante shqiptare, Valentina, dikur mësuese muzike në Veri të Shqipërisë, me origjinë nga Jugu, e cila në “kurbet”, larguar nga vendi i saj për një jetë më të mirë, ka provuar të nxjerrë bukën e gojës me ca punë të rëndomta si pastrim shtëpish e punëtore pastiçerie, shumë larg arsimimit dhe profesionit të saj. Emigracioni i pamëshirshëm e shkund dhe zhvesh nga dinjiteti, nga formimi dhe bukuria e profesionit të saj si mësuese. Papunësia e detyron të pranojë të punojë pastruese rrogëtare në “Çmendinë…” ku refuzojnë të përfshihen vendasit. Fokusi, droni me kameran e kudondodhur të autorit e ndjek atë hap pas hapi, pavijon më pavijon, në sjellje e marrëdhënie me të çmendurit, në shtëpi gjatë komunikimit me të shoqin, me vjehrrën, me farefisin, me eprorët, qeverinë dhe jetën me fat aventuresk të ish nxënëses së saj të dikurshme, Dianës që mund të bëhej këngëtare, bijë e ish koleges në Malësitë e Shkodrës, në Shqipëri. 

        Zbulimi i fotos së nxënëses së saj të dashur, vendosur në mur, mbi kokën e krevatit të një të çmenduri, Manolit, e tronditi pa masë. “Ç’do Diana këtu? Nuk u besonte syve. Zgjati dorën ta marrë konizën e ta shikojë nga afër se mos i gënjenin sytë… Nuk e kuptoi nga kërceu ai përbindshëm i zemëruar. Nga dolën dy panxhat që mbërthyen gjithë zell fytin e saj të brishtë…” Iu rrezikua jeta qysh ditën e parë të punës. Incidenti ishte një arsye madhore për të refuzuar detyrën e re, por edhe një mësim për të qenë më e arsyeshme në sjellje me të sëmurët mendorë. Karakteri i Valentinës u vu në proven e zjarrit qysh ditën e saj të parë të punës. Mund edhe të largohej, po ku mund të përplasej, ku të gjente punë tjetër?! Si ta përballonte kredinë, shkollimin e fëmijëve?! Lufta për mbijetesë i thirri ndërgjegjes së saj dhe i tha: “Qëndro!” dhe ajo vazhdoi me këmbëngulje duke zbuluar hap pas hapi karakterin e saj stoik si dhe shumë drama njerëzore të jashtëzakonshme. 

        Valentina, emigrantja shqiptare, shfaqi anën e saj më të mirë, kujdesin dhe nderimin për më të dobëtin, më të pafuqishmin, të përbuzurin dhe të braktisurin nga shoqëria, të çmendurit. Populli ka një fjalë të urtë: “Floriri provohet në zjarr”. Autori e vendos Valentinën mes flakëve të ferrit dhe ajo hap pas hapi zbulon një shpirt të madh, trëndafil të bardhë, human, një zemër të dhimbsur dhe karakter qëndrestar. Nuk bëri dot për vete administratën duke kërkuar drejtësi, por fitoi admirimin e të sëmurëve që ishin gati të binin në zjarr për të. 

        Nga formimi i saj, besnike dhe mirënjohëse, bëhet copë të mësojë fatin e ish nxënëses së saj. I sëmuri që desh e mbyti qysh ditën e saj të parë të punës, i beson sekretin më të madh të jetës së tij; si njohu dhe u dashurua me Dianën, vajzës së fotografisë mbi kryet e tij. Ajo mëson si Diana kishte rënë në dorë trafikantësh, por rastësisht Manoli e shpëton duke e nxjerrë nga errësira dhe strehuar në shtëpinë e tij. Çmimi që paguan? Diana mirënjohëse i jep gjithçka, por jo dashurinë e saj. Kjo është linja e dytë e romanit që të mban pezull deri në fund. Thanasi e ka përshkruar me shumë dashuri dhe elegancë Dianën, ëndërrimtare, besnike, punëtore të palodhur që kërkon ta fitojë bukën e gojës me punë të ndershme, këmbëngulëse, por ajo nuk pranon mëshirë. Në roman përshkruhet si një zanë mali jo vetëm për nga bukuria e saj, por mbi të gjitha nga qëndrueshmëria dhe karakteri. Si të thuash ajo është një vazhdim dhe plotësim i vetë Valentinës, por me një fund tepër tragjik, të pa imagjinueshëm.

 

        Një personazh i dorës së dytë, por krejt i veçantë është e çmendura Xina, militante partie e Sirizias, që i ngjan se orë e çast denoncon padrejtësitë, “komunikon” në telefon me Kryeministrin, Aleksin, tek i cili ka besim se është i ndershëm e idealist, ashtu si e ka njohur personalisht, ndërsa të tjerët vjedhin dhe ia punojnë prapa krahëve duke turpëruar qeverinë që ai udhëheq. Nga një “telefonatë” e saj merret vesh se të pesëdhjetë pastrueset vidhen nga kompania duke ua përgjysmuar rrogën. Formimi dhe karakteri i Valentinës nuk e duron këtë padrejtësi dhe ajo vihet në krye të protestës për të fituar rrogën e plotë. Në këtë aksion të saj shfaqet një galeri tjetër personazhesh, të korruptuarit; servilët dhe të shiturit, sindikata hileqare dhe shteti që mbulon zullumet e administratës. Me ngjyra humori dhe përbuzje janë vizatuar drejtorë, shefa, përgjegjës e punëtorë me dy fytyra që bëjnë njëmijë e një truke për të mashtruar djathtas e majtas mvartësit e tyre. Kërkohet drejtësi për të gjithë, por zërat bien në vesh të shurdhër. E pëson më i dobëti, më i pambrojturi. Kjo është drama më e dhimbshme, çmenduri mbi çmenduritë.

 

        Një dukuri tjetër e jetës së sotme moderne janë edhe rrjetet sociale. Nuk ka sesi kjo axhendë e përditshme të mos jetë pjesë e romanit. Ka një linjë të dytë; bashkëshorti i Valentinës, komunikon vazhdimisht në facebook me një poete të panjohur, pa e ditur se ajo është e çmendur. Një ditë edhe ajo përfundon në spitalin psikiatrik. Kryqëzim fatesh…


        I gjithë romani i Thanas Medit “Çmendina e Athinës” të lë pa frymë, të habit me kompozicionin perfekt, si në një ekuacion të gjatë algjebrik, fundin e të cilit e di vetëm autori. Ka faqe të tëra me përshkrime mbreslënëse lirike (kuptohet që autori ka lëvruar dikur poezi). Si: “E la syrin të qëmtojë, si për t’u mbrojtur futi kokën midis supeve…Dukeshin këmbët dhe gungat e një mali të zhveshur…Deti s’dukej, por ndihej…Fllad i lagësht me aromë jonxhe… Ia hapi derën një leshdjegur… Në një zyrë me njolla lagështie nëpër qoshe, si në të preshtë lëmyshku…”, e plot e plot të tjera.

Autori ka realizuar tipizime të goditura të personazheve të cilët të mbeten gjatë në kujtesë, duke krijuar kështu një galeri të pafundme heronjsh letrarë. Ai merr në mbrojtje qëniet më delikate, mëndjet e aksidentuara dhe fatin e emigrantit fatzi, bëhet kështu mbrojtësi dhe avokati i më të dobëtit. I pikturon ata me shumë dashuri dhe pasion, kështu i bën të dashur e të kërkuar edhe për lexuesin.

 

        Gjuha që përdor Thanas Medi është mjaft tingëlluese, shpesh të ngjan me tinguj simfonikë. Ka fjalë të rralla të qëmtuara me kujdes nga gurra popullore, por të përdorura me aq vend dhe llogjikë si: leshdjegur, qëmtojë, zbërdhulëta, syshuar, gixilim, muros, ligur, osh, bjerrakohësit, halabakët, zhgan, shkalafitur, kërcë, shushat, mëriste, munxët, havale, zbuar, llangosur, palldëm, mjegullinë, , ormisa, pleks, mavri, marrok, langaraq, firasur, gurgule, dihas, faneps, hapërdara, gudulis, përhënë, etj.

Përfundimisht Thanas Medi e tërheq aq shumë lexuesin pas stilit origjinal, artit dhe ideve të tij, sa e bën atë menjëherë admirues të palëkundur të veprave letrare që i përkasin kësaj kohe që jetojmë sot. Gjithashtu edhe ky roman i sapohedhur në truallin e opinionit të mbarë lexuesve, tani për tani vetëm shqipfolës, ka vlera të veçanta dhe ia vlen jo vetëm të lexohet me kujdes, por edhe të vendoset në krye të rafteve të bibliotekës së secilit lexues. 

Avdulla Kënaçi

 

 

Friday 5 January 2024

KREMTIMI I UJIT TË BEKUAR NË PESHTAN

nga: Andre LLUKANI 

Muzeu Historik Kombëtar

TIRANË


Pas celebrimit të meshës në kishë, peshtanakët drejtoheshin për tek Kroi i madh, që ishte rreth 400 metra larg Kishës së Shën Thanasit. Kroi kishte dy kamare tek të cilat vendosnin ikonat. Besimtarët e fshatit shkonin duke kënduar:

"O Zot shpëtoje popullin tënd

e bekoje trashëgimin tënd

dhuroju shpresëtarëve 

fitore mbi barbarët

dhe ruaje shtetin tonë

me anën e kryqit tënd." 

 

Gjatë kësaj shërbese kryqi vihet në një enë me ujë dhe me një tufë borziloku. Kryqi hidhej në pellgun pranë Kroit të Madh dhe ai që do ta kapte kryqin do të shpërblehej. Menjëherë besimtarët puthnin kryqin dhe spërkateshin me ajazëm (ujë të bekuar). Ndërkohë psaltët këndonin himnin kryesor të së kremtes:


"Në Jordan kur pagëzoheshe o Zot

alja e Trinisë kudo u shfaq

Se zëri i Atit të dëshmonte

Bir të dashur të tij të quante

E shpirti në formë pëllumbi

E vërtetonte vërtetësinë e fjalës

O Krisht që u fanepse

Dhe ndriçove botën, lavdi më Ty."


Ky tropar këndohej nga të gjithë të pranishmit. Besimtarët mbushnin nga një shishe të vogël me ujë të bekuar dhe sapo mbërrinin në shtëpi, spërkatnin të gjitha anët. Më pas shishen e vendosnin pranë ikonës në vendin e lutjes. Këtë ujë të bekuar e mbanin deri më 6 janar të vitit pasardhës. Ky ujë përdorej si shenjë bekimi në rast sëmundjesh. Gjithashtu gjatë së kremtes së ujit të bekuar, pas Liturgjisë Hyjnore burrat e fshatit mblidheshin në hajatin e kishës ku zhvillohej ankandi i shitjes së ikonave. Ai që paguante më shumë, kishte privilegjin që ta mbante ikonën disa ditë në shtëpi për mbarësi. Rrugës për në shtëpi këndonin:


"Nga mot për shumë mot

Me djem e bereqet plot."


Të afërmit e fqinjët vizitonin familjet që kishin blerë kryqin dhe ikonat duke i uruar për mbarësi. Më të lumturit në këtë ditë të shënuar qenë priftërinjtë dhe epitropët, të cilët pas ankandit të ikonave do të ndanin paratë e fituara. Sigurisht një pjesë e së cilave i kalonte kishës. Gjithashtu u jepnin edhe fukarenjve


.

 2.) PËRSHKRIMI IKONËS “PAGËZIMI I KRISHTIT”


Ikona “Pagëzimi i Krishtit” është realizuar nga ikonografi Onufër Qiprioti në shek. XVII. Ajo i përket ikonostasit të kishës së Shën Nikollës në Saraqinishtë të Lunxhërisë në rrethin e Gjirokastrës. 


Në ikonë paraqitet skena e Pagëzimit të Krishtit në lumin Jordan. Në kohën kur u pagëzua, Krishti ishte 30 vjeç. Krishti është në qendër të ikonës, gjysëmlakuriq mbi një gur, prej të cilit dalin katër koka gjarpërinjsh. Këta të fundit, duke u ndërthurrur me valëzimet e ujit dhe peshqit, që notojnë, japin pamjen e botës nënujore. Mbi kryet e Krishtit gjendet Shpirti i Shenjtë në formën e një pëllumbi, ndërsa engjëjt në pjesën e djathtë të ikonës janë duke adhuruar Trininë e Shenjtë. 


Në bregun e majtë të kompozimit, mbi shkëmb qëndron Joan Pagëzori, i cili është përkulur drejt Krishtit për ta pagëzuar. Vepra kryesore e Joanit ishte parapërgatitja e popullit për ardhjen e Mesisë. Prandaj ai quhet pararendësi i Krishtit. Këtë e bëri realitet me predikimin e tij. Pararendësi i ftonte njerëzit të pendoheshin e të pagëzoheshin, si parakusht për të hyrë në Mbretërinë e Perëndisë. 


Gjatë pagëzimit, Krishti shpalosi se ishte personi i dytë i Trinisë së Shenjtë, pra, Biri i Perëndisë. Emri i festës “Theofani” do të thotë Shfaqje e Perëndisë.