-Mbresa nga kremtimi i ditës së Shën
Kollit dhe 165 vjetorit të kishës së këtij fshati-
Nga Fuat Memelli
Qysh në fillimet e demokraciasë ,
fshatarët e Sinicës në rrethin e Devollit, çdo vit më 20 Maj, festojnë së
bashku ditën e Shën Kollit.( Këtë emër e mban edhe kisha e fshatit.) Kështu
ndodhi edhe sivjet por festa ishte më e madhe dhe më e bukur. Dhe kjo kishte
arsyen e vet.Tok me ditën e Shën Kollit, u festua edhe 165 vjetori i kishës së
fshatit. Veç sinicarëve të krishterë, ashtu si çdo vit, pjesëmarrës ishin edhe
bashkëfshatarët e tyre muslimanë. Sinicarët kishin ardhur në vendlindje nga
Korça, Elbasani, Tirana, Durrësi, etj, por edhe përtej Atdheut. Josif
Kotemelua, vinte nga Çikagua, Kajsjani e Koço Tahiri, Stavri Panua e
Albert Hysolli nga Greqia, etj. Për të festuar tok me sinicarët, kishin ardhur
edhe nga fshatrat fqinjë si Dardha, Arza e Qyteza. Mysafirë në këtë festë
ishin edhe nën prefekti i Devollit, Artan Keco, kryetari i Shoqatës “Devolli”
Guri Seferi, drejtori i Drejtorisë së Shëndetit Publik të Devollit, Valter
Nallbati, etj.
*
* *
Pas meshës, festa “zbriti” në
qilimin e blertë të ish shkollës 8 vjeçare. Sinicari F. Sinica, i ardhur
nga Bostoni, pasi i uroi mirëseardhjen të pranishmëve, theksoi se në këto ditë
të ngarkuara me politikë, ne sinicarët duam të japim një mesazh bashkëjetese
dhe harmonie fetare. At Viktor Konomi , i cili shërben në kishën e Sinicës dhe
disa kisha të tjera të Devollit, uroi pjesëmarrësit për këtë ditë të shënuar, në
emër të Mitropolitit të Korçës, Imzot Johanit. Kryetari i Shoqatës “Devolli”
Guri Seferi, i kudondodhur në vepriaritë e devollinjve, nuk mungoi edhe në këtë
festë të sinicarëve. Në fjalën e tij, ndër të tjera ai theksoi: “Sinica është
një model i bashkëjetesës fetare, jo vetëm në zonën e Devollit por edhe në
qarkun e Korçës e në gjithë Shqipërinë. Harmonia fetare e sinicarëve, është
shfaqur edhe në martesat që janë bërë mes të krishterëve e muslimanëve. Një nga
këto martesa është edhe ajo e një vajze nga fshati im, Arëza, me një djalë të
krishter nga Sinica. Harmonia e çiftit si dhe e famileve të tyre, është një
tregues tjetër i bashkëjetesës fetare të këtij fshati”.
Fjalët pëshëndetëse, gërshetohen me
këngë e valle. Orkestra e ardhur nga Bilishti, e ndez atmosferën. Ajo bëhet edhe
më e bukur, kur në qilimin e blertë të oborit të shkollës , dalin vallëtarët e
Asamblit të Fëmijëve të Shoqatës “Devolli”, drejtuar nga koreografi, Agron
Kordalli. Vallja “Devolliçe” mer zjarr nga kërcimi i tyre. Me vallëtarët e vegjël,
bashkohen edhe shumë pjesëmarrës dhe lozin së bashku vallet ”Pogonishte”
“Isuf Arapi”, etj.
Mikrofonit i afrohet mësuesi
veteran, Pëllumb Agolli, i ardhur për këtë festë nga Bilishti.-Kjo është një
ditë e veçantë, jo vetëm për sinicarët por për gjithë pjesëmarrësit. Këtu
takova dhe u shmalla me shumë kolegë dhe ish nxënës të mi. Për herë të parë në
këtë festë, merte pjesë edhe një përfaqësuesi i pushtetit vendor në rrethin e
Devollit. Ishte nën prefekti, Artan Keco. –Sinica, ky fshat i bukur i Devollit
të Sipërm, meriton më shumë vëmendje. Bashkia e re e Bilishtit, ku Sinica do të
jetë pjesë, besoj se do t’i hedhë sytë më shumë te ky fshat i lashtë, me
histori e traditë të pasur.
Nga Amerika e largët, u lexuan dy
përshëndetje , drejtuar sinicarëve me rastin e ditës së Shën Kollit dhe 165
vjetorit të kishës së këtij fshati. Njërën e dërgonte Peshkop Ilia Ketri, me
origjinë nga Sinica ndërsa tjetrën, miqtë e Sinicës: dardharët Sotir Pani e
Kiço Çeku si dhe korçari, Jani Plasa. Edhe një risi tjetër pati në festën e
këtij viti .Në emër të komisionit oganizator të festës, i riu Marijon Pano,
shpërndau dëshmi “Mirënjohje” për priftërinj që kanë shërbyer ndër vite në
këtë kishë si dhe për besimtarë të përkushtuar.
Por, në këtë ditë të shënuar,
sinicarët nuk harruan të ngrenë edhe disa shqetësime. Engjëll Memelli si dhe
disa sinicarë të tjerë, si problem të parë ngritën shtrimin e rrrugës Miras
–Sinicë –Dardhë( sidomos pjesën Shkallzë-Sinicë –Dardhë) e cila është lënë në
harresë dhe nuk dihet kur do t’i vijë rradha, ndërkohë që janë shtruar me
asfalt pothuajse gjithë rrugët e Devollit. Emigracioni si dhe kjo rrugë e
shkatëruar, ka bërë që Sinica të tkuret.Vitin e kaluar, komuna e Mirasit ku
përfshihej deri tani Sinica, ka bërë një projekt vetëm për segmentin Miras-Arzë,
duke anashkaluar Sinicën. Projekti në fjalë, është dërguar në Fondin e
Zhvillimit të Zonave Malore. Është e dyta herë që anashkalohet rruga e Sinicës.
( Theksoj se kjo është rruga e vjetër e ndërtuar para afro 85 vjetësh dhe
që mbyll unazën: Miras-Sinicë-Dardhë-Korçë.) Sinicarët thonë: -le të bëhet edhe
segmenti i Arzës, pasi edhe aty jetojne njerez, por jo të shmanget rruga e
Sinicës.
Frenimi i prerjes së pyjeve si dhe i
pemëve të Sinicës nga disa fshatra të Devollit, ishte një shqetësim tjetër që
ngritën atë ditë sinicarët. Shpëtimi nga rrënimi i ish shkollës 8 vjeçare të
fshatit dhe kthimi saj në muze,ishte problemi që ngriti sinicari Albert
Hysolli, tok me disa sinicare të tjerë. ( Është vendi të theksojmë se Alberti
si individ ka financuar ndërtimin e ujësjellësit të Sinicës, duke bërë atë që
nuk bëri shteti për këtë fshat.) Sinicarët kanë filluar të mbledhin vetë lëkë
për rikostruksionin e kësaj shkolle, por kërkojnë edhe mbështetjen e shtetit,
për të arritur këtë qëllim. Për problemin e shkollës,ku kanë mësuar nxënës nga
Sinica, Dardha, Qyteza, Arza e Mirasi, foli me shqetësim edhe mësuesi veteran
nga Dardha, Koli Skënde. Studjuesi Ibrahim Memelli, informoi të pranishmit se
është në përfundim të librit për Sinicën dhe do ta promovojë brënda këtij viti,
ndërsa Niko Balli, kryetar i Shoqërisë Dardhare “Shpresa”, solli përshëndetjet
e bashkëfshatarëve të tij për sinicarët dhe gjithë të pranishmit.
Përsëri këngë e valle, takime
shokësh e miqsh, fotografi e filmime. Sinica përjetoi një ditë nga më të
bukurat e saj. Mesazhet që u përcollën në këtë ditë të shënuar, le të shërbejnë
si një apel për gjithë sinicarët, në Shqipëri dhe emigracion, për të kontribuar
më shumë për vendlindjen e tyre. Le të jenë këto mesazhe, edhe një thirrje për
pushtetin e ri vendor në Bilisht,për qarkun e Korçës e deri lart në strukturat
shtetërore, për të hedhur më shumë sytë nga ky vendbaim i lashtë, që i përket
shekullit të 7-6 të Para Erës së Re, te ky fshat me bukuri të rralla për
zhvillimin e turizmit.
Maj, 2015
No comments:
Post a Comment